Klik hier voor grote afbeelding (met gegevens)
Straatkelder

Een kelder hoort onder een huis en niet onder de straat. Voor je het weet zakt er een zwaar voertuig door het gewelf en dan heb je de poppen aan het dansen. En toch, in menige stad zijn straatkelders te vinden. De beroemdste zijn de Utrechtse werfkelders.
Waarom staat de overheid dan toch toe dat iemand zijn huiskelder uitbreidt onder de openbare rijweg? Foute vraag: meestal is de rijweg uitgebreid ten koste van een particulier erf. Bij een straatverbreding, zoals in de Utrechtse Haverstraat, was het in de 17e eeuw al moeilijk genoeg om aan een kant alle huizen een stuk ingekort te krijgen. Dat dan ook de kelder ingekort zou moeten worden, dat was teveel gevraagd en ook niet echt nodig.
De meeste straatkelders hebben een soortgelijke ontstaansgeschiedenis. Ze zijn dus versteende getuigen van een stukje stadsontwikkeling. En die werfkelders? Dat zijn eigenlijk bruggen die op privéterrein gebouwd zijn.





Tekst: Jean Penders, 05-2006. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders