Wanneer er drie
dorpelbanden
zijn, heet de bovenste de
bovendorpelband omdat deze aansluit op de hoogte van de
bovendorpel.
Bij de
renaissance-voorbeelden,
vooral die van in het Maasland,
loopt deze dorpel vaak door als één natuurstenen band.
Bij houten
kruiskozijnen
is deze lijn al minder duidelijk,
maar in de
neorenaissance
verwatert het beeld nog meer.
De aanwezigheid van een nadrukkelijke
overspanning van de muuropening
stelt de architect voor een dilemma.
Welk element is het belangrijkste? Het antwoord blijkt steeds anders.
Soms wordt de lijn van de bovendorpelband om het
boogveld
heen getrokken.
Een andere keer onderbreekt het
venster
de dorpel geheel.
Ook de aanwezigheid van - al dan niet in
pleisterwerk
geïmiteerde -
nadrukkelijke
aanzet-
en
boogstenen
dwingt tot een keuze.
Een enkele keer wordt de bovendorpelband zo verbreed,
dat de aanzetsteen er als het ware in opgaat.
Er zijn niet steeds drie dorpelbanden, vaak zijn er maar
één of twee banden.
De bovendorpelband komt regelmatig als enige band voor.
Tekst: Jean Penders, 12-2005. Afbeelding: Jean Penders