Klik hier voor grote afbeelding (met gegevens)
Bovendorpelband

Wanneer er drie dorpelbanden zijn, heet de bovenste de bovendorpelband omdat deze aansluit op de hoogte van de bovendorpel. Bij de renaissance-voorbeelden, vooral die van in het Maasland, loopt deze dorpel vaak door als één natuurstenen band. Bij houten kruiskozijnen is deze lijn al minder duidelijk, maar in de neorenaissance verwatert het beeld nog meer. De aanwezigheid van een nadrukkelijke overspanning van de muuropening stelt de architect voor een dilemma. Welk element is het belangrijkste? Het antwoord blijkt steeds anders. Soms wordt de lijn van de bovendorpelband om het boogveld heen getrokken. Een andere keer onderbreekt het venster de dorpel geheel. Ook de aanwezigheid van - al dan niet in pleisterwerk geïmiteerde - nadrukkelijke aanzet- en boogstenen dwingt tot een keuze. Een enkele keer wordt de bovendorpelband zo verbreed, dat de aanzetsteen er als het ware in opgaat.
Er zijn niet steeds drie dorpelbanden, vaak zijn er maar één of twee banden. De bovendorpelband komt regelmatig als enige band voor.




Tekst: Jean Penders, 12-2005. Afbeelding: Jean Penders