Klik hier voor grote foto (met gegevens)
Kanteel

Verdedigen doe je gemakkelijkst vanuit de hoogte. Met pijl en boog schieten, met pek gooien en de ladder van de belegeraar omgooien, het gaat het beste vanaf de weergang van een kasteel, stadsmuur of ander verdedigingswerk. Maar je valt wel op daarboven, tenminste, wanneer je je niet kunt verschuilen. En daarvoor zijn de kantelen bedoeld. Een stukje muur dat hoog genoeg is om erachter schuil te gaan, liefst met een kijkspleet in het midden. Wordt het menens, dan is het moordgat tussen de kantelen de plek om de aanvaller aan te vallen.
Al in de Middeleeuwen hadden de kantelen ook een symbolische betekenis: ze verwezen in veel gevallen alleen maar naar de pretenties van de bouwer, zoals bijvoorbeeld bij de totaal niet te verdedigen gekanteelde trapgevel.
In de 19e eeuw verschijnen kantelen op tal van romantische bouwsels die middeleeuws willen lijken.




Tekst: Jean Penders, 05-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders